هيأت وزيران در جلسه ۲۶ /۷ /۱۳۹۶ به پيشنهاد بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران و تأييد شوراي عالي بيمه سلامت كشور و به استناد ماده (۱۸) قانون بيمه اجباري خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشي از وسايل نقليه – مصوب ۱۳۹۵ –، آيين ‌نامه تعيين سقف حق بيمه شخص ثالث و نحوه تخفيف، افزايش يا تقسيط آن را به شرح زير تصويب كرد:

آيين ‌نامه تعيين سقف حق بيمه شخص ثالث و نحوه تخفيف، افزايش يا تقسيط آن

ماده ۱- در اين آيين ‌نامه اصطلاحات زير در معاني مشروح مربوط به كار مي‌ روند و ساير اصطلاحات تابع تعاريف مندرج در قانون بيمه اجباري خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشي از وسايل نقليه – مصوب ۱۳۹۵- است:

الف – قانون: قانون بيمه اجباري خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشي از وسايل نقليه – مصوب ۱۳۹۵-

ب – بيمه شخص ثالث: بيمه موضوع ماده (۲) قانون

پ – بيمه گر: شركت سهامي بيمه ايران و يا هر شركت بيمه غيردولتي كه مجوز فعاليت در رشته بيمه شخص ثالث از بيمه مركزي را داشته باشد.

ت – بيمه گذار: هر شخص حقيقي يا حقوقي اعم از مالك وسيله نقليه يا متصرف آن كه قرارداد بيمه شخص ثالث را با بيمه گر منعقد مي كند.

ث – حق بيمه پايه: حق بيمه ‌اي كه قبل از اعمال هر گونه افزايش يا كاهش بابت مواردي از قبيل نوع كاربري و سابقه رانندگي و بيمه‏ اي دارنده براي يك نوع وسيله نقليه تعيين مي ‌شود.

ج – هزينه خسارت واقع شده: خسارت پرداختي در هر سال مالي به اضافه خسارت معوق پايان آن سال منهاي خسارت معوق ابتداي آن سال.

ماده ۲- سقف نرخ هاي حق بيمه پايه بيمه شخص ثالث از حاصل جمع اقلام هزينه اي منهاي درآمد سرمايه ‌گذاري به علاوه حاشيه سود به شرح زير تعيين مي ‌شود:

الف – اقلام هزينه اي:
۱- هزينه خسارت شامل مجموع هزينه خسارت واقع شده و هزينه‌ هاي رسيدگي و ارزيابي خسارت بيمه شخص ثالث است.
۲- هزينه اداري و عمومي شامل سهم بيمه شخص ثالث از كل هزينه‌ هاي اداري و عمومي بيمه‌ گران است و به نسبت سهم حق بيمه صادره بيمه شخص ثالث از كل حق بيمه صادره بيمه‌ گران محاسبه مي شود. حداكثر اين هزينه كه مي‌ تواند در تعيين حق بيمه منظور شود، شش درصد حق بيمه صادره بيمه شخص ثالث است.
۳- هزينه كارمزد فروش و صدور شامل كارمزد و هزينه صدور پرداختي به نمايندگان يا كارگزاران رسمي بيمه بابت شخص ثالث است. حداكثر اين هزينه كه مي‌ تواند در تعيين حق بيمه منظور شود، شش درصد حق بيمه صادره بيمه شخص ثالث است.
۴- هزينه هاي قانوني موضوع بند (الف) ماده (۲۴) قانون، ماده (۳۰) قانون الحاق برخي مواد به قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت (۲) – مصوب ۱۳۹۳ – و مبالغي كه بر اساس قوانين مربوط توسط بيمه‌ گران به حساب خزانه واريز مي ‌شود تا در اختيار دستگاه اجرايي ذيربط قرار گيرد.

ب – درآمد سرمايه ‌گذاري:
سود حاصل از سرمايه گذاري ذخاير فني بيمه شخص ثالث كه از حاصل ضرب كل سود حاصل از سرمايه گذاري ذخاير فني بيمه‌ هاي غيرزندگي در نسبت سهم ذخاير فني اين بيمه از كل ذخاير فني بيمه‏ هاي غيرزندگي به شرح زير محاسبه مي ‌شود و از اقلام هزينه‌ اي كسر مي‌ گردد:
ذخاير فني بيمه شخص ثالث × كل سود حاصل از سرمايه گذاري ذخاير فني بيمه هاي غير زندگي = درآمد سرمايه گذاري كل ذخاير فني بيمه هاي غير زندگي

پ – حاشيه سود:
سودي كه پس از محاسبات فوق (كسر هزينه ‌ها و درآمد سرمايه ‌گذاري ‌هاي موضوع بندهاي (الف) و (ب) اين ماده) بابت سرمايه‌ گذاري و خطرپذيري سهامداران شركت بيمه در محاسبات مربوط به تعيين حق بيمه شخص ثالث منظور مي ‌شود. حداكثر سودي كه مي‌ تواند در تعيين حق بيمه منظور شود، حداكثر ده درصد حق بيمه صادره است.

تبصره ۱- اقلام هزينه‌ اي و درآمد سرمايه‌ گذاري موضوع اين ماده بر اساس تلفيق اطلاعات آخرين صورت‌ هاي مالي سالانه حسابرسي شده كليه بيمه‌ گذاراني كه در بيمه شخص ثالث فعاليت داشته ‌اند و ساير اطلاعات مورد تأييد بيمه مركزي از قبيل آمار حوادث رانندگي و تعداد وسايل نقليه، براي سال مورد نظر محاسبه مي ‌شود.

تبصره ۲- در اجراي بند (پ) ماده (۱۸) قانون، حداكثر سود موضوع بند (پ) اين ماده براي خودروهاي سواري ارزان قيمت اقشار متوسط و ضعيف پنج درصد و براي موتور سيكلت سه درصد حق بيمه صادره تعيين مي ‌شود. مصاديق خودروهاي سواري ارزان قيمت در نرخ نامه موضوع تبصره (۳) ماده (۱۸) قانون مشخص مي ‌شود.

تبصره ۳- نرخ‌ هاي حق بيمه پايه كه مطابق اين ماده و با رعايت فرايند مندرج در ماده (۳) اين آيين ‌نامه توسط شوراي عالي بيمه سلامت كشور محاسبه و ابلاغ مي شود در سقف نرخ‌ هاي مقرر در تصويب‌ نامه شماره ۳۴۶۰۸ /ت۴۱۵۷۴ك مورخ ۱۹ /۲ /۱۳۹۰ مجاز است.

ماده ۳- بيمه مركزي قبل از شروع هر سال، نرخ حق بيمه پايه هر يك از انواع وسايل نقليه را با رعايت سقف ‌ها و الزامات مقرر در ماده (۲) اين آيين ‌نامه محاسبه و به عنوان نرخ نامه حق ‌بيمه موضوع تبصره (۳) ماده (۱۸) قانون به شوراي عالي بيمه سلامت كشور پيشنهاد مي ‌نمايد و پس از تعيين نرخ حق بيمه پايه توسط شوراي ياد شده، حق بيمه پايه انواع وسايل نقليه را براساس نرخ نامه مصوب آن شورا محاسبه و به بيمه گر ابلاغ مي‌ نمايد. بيمه‌ گر و نمايندگان وي مكلفند جدول مبالغ حق بيمه را در معرض ديد متقاضيان قرار دهند.

ماده ۴- حق بيمه پايه آن دسته از وسايل نقليه ‌اي كه مشمول هر يك از بندهاي جدول مربوطه باشند، به ميزان درصدهاي تعيين شده افزايش مي ‌يابد.

ماده ۵- به حق بيمه پايه آن دسته از وسايل نقليه كه مشمول هر يك از بندهاي جدول زير باشند، به ميزان درصدهاي تعيين شده تخفيف تعلق مي ‌گيرد:


رديف


مصاديق تخفيف حق بيمه پايه


درصد تخفيف حق بيمه پايه

۱


وسايل نقليه ‏اي كه براي اولين بار شماره گذاري مي شوند

۵

۲


وسايل نقليه عمومي شهري حمل مسافر با ظرفيت بيش از شش نفر شامل اتوبوس، ميني بوس، ون و استيشن

۵۰

۳


وسايل نقليه ‏اي كه دارنده آن وفق آيين نامه موضوع تبصره (
۵) ماده (۱۸) قانون داراي گواهينامه معتبر طي دوره ‏هاي آموزشي رانندگي ايمن و كم خطر باشد

۱۰

ماده ۶- در صورتي كه خسارتي از محل بيمه نامه پرداخت نشود، بيمه‌ گر موظف است پس از اعمال تخفيفات موضوع ماده (۵) اين آيين ‌نامه، از سال دوم به بعد هنگام تجديد بيمه نامه به ازاي هر سال پنج درصد و حداكثر هفتاد درصد تخفيف عدم خسارت در حق بيمه پايه موضوع ماده (۳) اين آيين ‌نامه اعمال نمايد. اين تخفيف در جدول موضوع تبصره (۲) اين ماده به عنوان واحد محسوب مي ‌شود.

تبصره ۱- مادامي كه درصد تخفيف عدم خسارتي كه به موجب مقررات قبلي به دارنده تعلق گرفته است بيش از درصدهاي متعلقه طبق اين آيين ‌نامه باشد، هنگام تجديد بيمه نامه درصد تخفيف قبلي ملاك عمل قرار مي‌ گيرد.

تبصره ۲- درصد تخفيف عدم خسارت آن دسته از دارندگاني كه در مدت اعتبار بيمه نامه موجب پرداخت خسارت از محل بيمه نامه شوند، هنگام تجديد بيمه نامه به تناسب نوع و تعداد خسارت، به شرح جدول زير كاهش مي ‌يابد:


تعداد خسارت
نوع خسارت


يك بار


دو بار


سه بار و بيشتر


مالي

۲۰ واحد

۳۰ واحد

۴۰ واحد


بدني

۳۰ واحد

۷۰ واحد

۱۰۰ واحد

تبصره ۳- در صورتي كه در طول مدت اعتبار بيمه نامه، در يك حادثه بيمه‌ گر هم خسارت مالي و هم خسارت بدني پرداخت نموده باشد، صرفاً واحدهاي مقرر براي خسارت‌ هاي بدني ملاك محاسبه خواهند بود.

تبصره ۴- در صورتي كه دارنده فاقد تخفيف باشد يا كاهش ميزان تخفيف وي براساس جدول فوق بيش از درصد تخفيف سال‌ هاي قبل باشد، حق بيمه پايه موضوع ماده (۳) اين آيين ‌نامه معادل مابه ‌التفاوت آنها افزايش خواهد يافت.

ماده ۷- حق بيمه پايه‌ اي كه با رعايت ماده (۳) اين آيين ‌نامه تعيين مي ‌شود، براي بيمه‌ نامه‌ هاي با مدت يك سال است و چنانچه مدت بيمه ‌نامه كمتر از يك سال باشد، حق بيمه پايه آن به شرح جدول زير محاسبه خواهد شد:


مدت بيمه


حق بيمه پايه بر مبناي حق بيمه يكساله


تا پنج روز

۵ درصد


از شش روز تا پانزده روز

۱۰ درصد


از شانزده روز تا سي روز

۱۵ درصد


از سي و يك روز تا شصت روز

۲۵ درصد


از شصت و يك روز تا نود روز

۳۰ درصد


از نود و يك روز تا صد و بيست روز

۴۰ درصد


از صد و بيست و يك روز تا صد و پنجاه روز

۵۰ درصد


از صد و پنجاه و يك روز تا صد و هشتاد روز

۶۰ درصد


از صد و هشتاد و يك روز تا دويست و هفتاد روز

۸۰ درصد


از دويست و هفتاد و يك روز تا سيصد و شصت و پنج روز

۱۰۰ درصد

ماده ۸- بيمه‌ گر مجاز است با رعايت شرايط زير حق بيمه شخص ثالث بيمه ‌نامه‌ هاي يك ساله را به صورت اقساطي دريافت نمايد:

الف – در صورتي كه شخص حقوقي متعهد شود كه اقساط حق بيمه وسايل نقليه متعلق به خود يا كاركنان خود و يا والدين، همسر و يا اولاد كاركنان را از حقوق آنها كسر و در وجه بيمه‌ گر پرداخت نمايد، بايد حداقل بيست و پنج درصد مبلغ حق بيمه همزمان با صدور بيمه ‌نامه دريافت گردد و باقيمانده حق بيمه به نحوي تقسيط شود كه كل حق بيمه حداكثر در شش ماه اول اعتبار بيمه نامه وصول شود.

ب – براي ساير اشخاص حقيقي در صورتي كه حداقل پنجاه درصد مبلغ حق بيمه همزمان با صدور بيمه‌ نامه دريافت گردد و باقيمانده حق بيمه به نحوي تقسيط شود كه كل حق بيمه حداكثر در شش ماه اول اعتبار بيمه نامه وصول شود.

تبصره ۱- بيمه‌ گر موظف است در بيمه نامه قسطي مبلغ هر قسط و سررسيد آن را درج نمايد.

تبصره ۲- در صورت انتقال مالكيت وسيله نقليه به ديگري، انتقال گيرنده مسئول پرداخت اقساط باقيمانده حق بيمه (اعم از سررسيد شده يا سررسيد نشده) خواهد بود.

تبصره ۳- تاخير در پرداخت يا عدم پرداخت اقساط حق بيمه رافع مسئوليت بيمه گر در قبال زيان ديدگان و ساير اشخاص ذي‌ نفع نيست و بيمه گر موظف به ايفاي تعهدات قانوني مربوط است.

ماده ۹- چنانچه بيمه‌ گذار، بيمه‌ گر جديدي را براي تجديد بيمه شخص ثالث انتخاب نمايد، بيمه‌ گر جديد موظف است با توجه به سوابق قبلي وي طبق مفاد اين آيين نامه، حق ‌بيمه مربوط را با اعمال تخفيفات و اضافه نرخ‌ هاي وي محاسبه و دريافت نمايد.

ماده ۱۰- نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران موظف است ظرف سه ماه پس از تاريخ ابلاغ اين آيين ‌نامه، امكان دسترسي بيمه مركزي و صندوق تامين خسارت ‌هاي بدني را به سوابق تخلفات و تصادفات رانندگان و نمرات منفي ثبت شده فراهم نمايد تا در اختيار بيمه‌ گر قرار گيرد.

ماده ۱۱- نحوه اجراي اين آيين ‌نامه در خصوص ثبت اطلاعات و بيمه نمودن خودروهاي نيروهاي مسلح و وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و سازمان ‌هاي وابسته و خودروهاي متعلق به دستگاه هاي امنيتي طبق دستورالعمل مشتركي خواهد بود كه توسط بيمه مركزي و وزارتخانه هاي دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و اطلاعات تهيه و ابلاغ مي ‌شود.