امروزه تغییرات زیادی در زمینه‌هایی مانند صنعت، کامپیوتر و نرم افزار رخ داده است. آنها پیشرفت چشمگیری در همه بخش‌های مختلف ایجاد کرده‌اند. آیا سالها پیش قبل از اختراع شدن آسانسور، فکرش را می‌کردید که با فشار دادن کلید یا دکمه، با یک جعبه فلزی از یک طبقه به طبقه دیگر منتقل شوید؟ در حقیقت، آسانسور برای ساختمانی که بیش از چهار تا پنج طبقه ارتفاع دارد، اجباری است. برای اکثر مردم، آسانسور راحتی رفت و آمد را در پی دارد و آنها از شر پله‌های خسته کننده رها می‌سازد. آسانسورها بخش مهمی از ساختمان‌های امروزی هستند. متأسفانه ممکن است حوادث مختلفی برای آنها اتفاق بیفتد. در هنگام حادثه داشتن بیمه مسئولیت آسانسور می‌تواند بخشی از خسارت‌ها را جبران کند.
بیمه آسانسور در واقع یک نوع بیمه مسئولیت مدنی است. هر چند بیمه آسانسور برای ساختمان اجباری نیست اما در صورت بروز حادثه و نداشتن بیمه آسانسور، ساکنین مجبور به پرداخت خسارات وارده می‌باشند. و از آنجایی که خسارات وارده معمولا جانی است، مبلغ خسارت به‌وجود آمده بسیار هنگفت است. تصور کنید سوار آسانسور می‌شوید و سقوط ناگهانی یا شدید را تجربه می‌کنید. این سقوط آنقدر شدید است که باعث می‌شود دست شما بشکند. این نمونه‌ای از مسئولیت آسانسور است. هنگامی که یک آسانسور خراب می‌شود، مشتری سوار بر آسانسور ممکن است در معرض آسیب‌های جدی قرار گیرد. اگرچه آسیب‌های آسانسور اغلب اتفاق نمی‌افتد، اما در صورت وقوع، مهم است که بدانید چگونه باید عمل کنید. بیمه آسانسور می‌تواند از شما در برابر حوادث پیش‌بینی نشده محافظت کند.
بیمه آسانسور چیست
با گسترش عمودی شهرها و افزایش روزافزون ساختمان های بلند مرتبه آسانسور تبدیل به یک نیاز اساسی و فراگیر برای انسان مدرن شد و همچون سایر اختراعات بشر همراه با فواید و مزایای فراوانی که داشت پیامد های ناگواری نیز به ارمغان آورد ، بیمه آسانسور ابزاری است برای کاهش زیان های مالی و جانی ناشی از حوادث آسانسور. بیمه آسانسور در واقع یک بیمه مسئولیت مدنی است بدین معنی که چنانچه در اثر حوادث ناشی از آسانسور بیمه گذار یا خریدار بیمه (مالک، مدیر ساختمان، شرکت های سرویس و نگهداری آسانسور ) مسئول حادثه شناخته شوند و محکوم به جبران خسارت های مالی و جانی گردند شرکت بیمه خسارت را از طرف بیمه گذار (خریدار بیمه ) به زیاندیده پرداخت می کند.
اولین آسانسور در سال ۱۸۵۷ در نیویورک نصب شد. در آن زمان، آسانسورها بیشتر یک جاذبه گردشگری بودند تا وسیله نقلیه. جهان هنوز ساختمان‌های بلندی نداشت و طبقات پایین مطلوب ترین آنها بودند. زیرا نیازی به بالا رفتن از پله‌ها وجود نداشت. برخلاف امروز، در آن دوره، هرچه واحد در طبقه‌ی بالاتری ساخته شده بود، بهای کمتری باید برای آن پرداخته می‌شد.
انواع آسانسور
انواع مختلفی از آسانسور وجود دارند که هریک از آنها کاربرد خاصی دارند:
آسانسور هیدرولیک : آسانسور هیدرولیک توسط یک پیستون که در داخل یک سیلندر حرکت میکند، بالا و پایین می‌رود. با پمپاژ روغن هیدرولیک به سیلندر می‌توان پیستون را به حرکت درآورد.پیستون کابین آسانسور را به راحتی بلند میکند. کنترل روغن نیز با یک شیر الکتریکی میسر است. آسانسورهای هیدرولیک برای ساختمان‌های پنج تا شش طبقه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آسانسورها با سرعت ۲۰۰ فوت یا ۶۱ متر برای هر دقیقه عملیات خود را انجام می‌دهند.
آسانسور پنوماتیک: آسانسور پنوماتیک را می‌توان با یک سیلندر خارجی طراحی کرد. یک دستگاه آسانسور در داخل سیلندر حرکت میکند. واحد هد در سطح بالای سیلندر شامل سوپاپ‌ها، کنترل کننده ها و توربین‌ها برای کنترل حرکت آسانسور به کار می‌رود. آسانسورهای پنوماتیک در مقایسه با آسانسورهای سنتی کاربرد راحت تری دارند. مزایای اصلی استفاده از این آسانسورها شامل طراحی خوب، سرعت و انعطاف پذیری بالا، کم مصرف بودن انرژی و ایمنی بالاست.
آسانسور ساختمانی: این نوع آسانسور اغلب در ساختمان‌های عمومی، مجتمع‌ها، ادارات و ساختمان‌های چند طبقه استفاده می‌شوند.
آسانسور حمل کالا: در دنیای آسانسورها، این آسانسورها، کارکرد باربری دارند. این دستگاه‌ها برای حمل و نقل کالاها، در مراکز خرید، بنادر دریایی و غیره بسیار مفید هستند. این بالابرها ماهیت بسیار قوی دارند و به طور خاص توسط مهندسان ساخته می‌شوند.
چه کسی باید آسانسور را بیمه کند
از آنجاییکه عوامل زیادی در تولید ، طراحی ، نصب و سرویس و نگهداری آسانسور نقش دارند لذا چنانچه حادثه ای برای آسانسور رخ دهد و منجر به فوت یا ایجاد صدمات مالی و جانی به استفاده کنندگان آسانسور گردد با توجه به نظر دادگاه و کارشناس حوادث ممکن است هر یک از این عوامل با توجه به سهمی که در ایجاد حادثه داشته اند مقصر و مسئول شناخته شوند . به عنوان مثال در یک حادثه منجر به فوت ناشی از حوادث آسانسورممکن است دادگاه با توجه به نوع حادثه شرکت تولید کننده قطعات را 20% شرکت طراحی و مونتاژ و نصب آسانسور را 20% و شرکت سرویس و نگهداری آسانسور را 40% و مالک یا مالکین را 20% مقصر و مسئول جبران خسارت معرفی کند در چنین شرایطی هر یک از عوامل می بایست سهم خود را از خسارتی که دادگاه تعیین کرده پرداخت کنند بنابراین داشتن بیمه برای تمام عوامل ضروری است و هر کدام می بایست بطور مستقل نسبت به خرید بیمه اقدام نمایند چون بیمه مسئولیت شرکت تولید کننده قطعات در مثال فوق فقط سهم 20% را پرداخت می کند و هیچ تعهدی در رابطه با سهم شرکت های نصب و مونتاژ یا سرویس و نگهداری و یا مالکین ندارد . مدیران ساختمان ها به نمایندگی از مالکین می بایست نسبت به خرید بیمه آسانسور اقدام کنند تا در صورت وقوع حوادث احتمالی در حاشیه امنیت کامل باشند .
یک آسانسور استاندارد، چه مولفه های امنیتی را داراست
یکی از بخش های امنیتی یک آسانسور Parachute است که کار آن ایمنی برای زمانی است که آسانسور در حال سقوط است و با کمک از این ویژگی حرکت به سمت کابین را متوقف میکند.
یکی دیگر از قسمت های امنیتی یک آسانسور زنگ هشدار است؛ باید دکمه آن را در آسانسورها دیده باشید. با کمک از این زنگ می‌توانید هنگامی که درون آسانسور محفوظ شده اید به دیگران اطلاع رسانی کنید. زنگ های هشدار انرژی خود را از باتری های آسانسور تامین می‌کنند.
خاصیت توقف اضطراری از دیگر کارکردهای ایمنی آسانسور است که باعث توقف آسانسور می‌شود. یکی از مهمترین آن Limiter است. محدود کننده لیمیتر شامل دو قرقره است که یکی از آنها روی کف چاه آسانسور و دومی در اتاق موتور واقع شده است و زمانی که سرعت آسانسور از حد مشخص شده فراتر رود، این قرقره ها سرعت را کاهش می دهند.
وظیفه مدیر ساختمان در رابطه با آسانسور چیست
- بررسی و کنترل اینکه آیا آسانسور پس از نصب و راه اندازی دارای گواهی استاندارد از موسسه استاندارد ایران هست یانه .( از سال 1383 به بعد برای ارائه گواهی پایان کار هر ساختمان شهرداری گواهی استاندارد آسانسور را از سازنده مطالبه میکند)
- عقد قرارداد سرویس و نگهداری سالیانه آسانسور با شرکت های سرویس و نگهداری آسانسور که دارای مجوز و پروانه فعالیت از وزارت صنایع و معادن کشور هستند
- عقد قرارداد سالیانه با شرکت هایی که دارای پروانه طراحی و مونتاژ از وزارت صمت هستند جهت دریافت استاندارد ادواری آسانسور
- خرید بیمه آسانسور به نمایندگی از کلیه مالکین از شرکت های معتبر بیمه
با وجود بیمه مسئولیت شرکت های نصب و نگهداری آسانسور، آیا نیازی به بیمه توسط مالکین هست
همانطور که گفته شد وقتی که حادثه ای اتفاق می افتد، کارشناسان دادگستری میزان قصور هر یک از عوامل را مورد بررسی قرار می دهند. به طور مثال در یک حادثه امکان دارد که 30 درصد شرکت نصب و نگهداری آسانسور که مسئول نصب اولیه یا سرویس و نگهداری بوده است، مقصر شناخته شود و 70 درصد مالک آسانسور مقصر باشد. بنابراین هر کس باید سهم خودش را بپردازد. که در این حالت داشتن بیمه مسئولیت شرکت نصب و نگهداری، مسئولیت و سهم مالک آسانسور را پوشش نمی دهد. برعکس هم همینطور است. در صورتی که آسانسور توسط مالک بیمه شده باشد، بیمه مسئولیت آسانسور سهم قصور شرکت نصب و نگهداری را پوشش نخواهد داد و این شرکت موظف به پرداخت سهم خود از خسارت خواهد بود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت حوادث بیمه آسانسور
چنانچه حادثه‌ای در زمان استفاده از آسانسور رخ داد، می‌بایست تا ۵ روز کاری به صورت کتبی اتفاق رخ داده را به اطلاع شرکت بیمه برسانید.
با توجه به نوع حادثه مدارک زیر را تهیه و تحویل شرکت بیمه دهید.
برای دریافت خسارت از بیمه برای حوادث رخدادی در آسانسور که به جراحت و هزینه های بیمارستانی منجر شده‌اند، مدارک زیر ضروری است:
- صورت حساب بیمارستان
- قبوض پرداخت شده
- شرح عمل جراحی
- خلاصه پرونده بیمارستان
- تصویر شناسنامه و کارت ملی مصدوم
مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت از بیمه مسئولیت برای آسانسور درصورت فوت فرد
اگر فرد هنگام استفاده از بالابر دچار حادثه شده و در نهایت این حادثه منجر به فوت اون شود، بیمه بالابر خسارت او را پرداخت خواهد کرد. مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت از بیمه‌نامه یاد شده شامل مدارک زیر است:
- کپی برابر اصل گواهی فوت
- کپی برابر اصل شناسنامه باطل شده
- تصویر برابر اصل گزارش نیروی انتظامی
- کپی برابر اصل گزارش پزشکی قانونی
- کپی برابر اصل گواهی حصر وراثت
- رای دادگاه
