بیمه آتش سوزی، توافقی است که بین بیمه گر از یک سو و بیمه گذار از سوی دیگر حاصل می شود و در قالب بیمه نامه متجلی می گردد. بدین قرار که بیمه گر(شرکت بیمه) در مقابل دریافت وجهی که حق بیمه نامیده می شود، متعهد می گردد که زیانهای مالی بیمه گذار در مقابل خطراتی که تحت پوشش قرار گرفته را جبران نماید. بیمه آتش سوزی خسارات وارده به اموال و دارایی های منقول و غیر منقول همانند ماشین آلات، تجهیزات، لوازم و اثاثیه منزل، ملزومات اداری، موجودی فروشگاهها و انبارها و ساختمانها و تأسیسات واحدهای صنعتی، غیرصنعتی، تجاری و مسکونی را جبران می کند. برابر آمارهای منتشره بسیاری از واحدهای صنعتی، تولیدی تجاری و مسکونی و … دچار آتش سوزی می شوند که در نتیجه صاحبان آنها با خسارات مالی هنگفتی مواجه می گردند، که چنانچه دارای بیمه نامه آتش سوزی با پوشش های کافی و مناسب باشند خسارات وارده به آنها جبران می شود.
عوامل تاثیر گزار بر قیمت بیمه آتش سوزی
در بیمه نامه آتش سوزی، عوامل مختلف و پوششهای گوناگونی بر روی قیمت تاثیرگذار هستند که عبارتند از:
- ارزش ساختمان
- ارزش اثاثیه و اموال مورد بیمهشده
- خطرات اضافی و پوششهای فرعی
- شرایط مختلف بیمه نامه
- تخفیفها
- میزان ریسک
ارزش ساختمان و اثاثیه
ارزش ساختمان با حق بیمه قابل پرداخت ارتباط مستقیم دارد. هرچه ارزش یک بنا بیشتر باشد، حق بیمهای که باید بابت آن پرداخت شود، بیشتر است.
ارزش بنا یعنی هزینه ساخت هر متر مربع از بنا ضربدر متراژ کل ساختمان
طبعاً ملکی که ارزش ساخت بنا در آن بیشتر باشد سرمایه بیشتری محسوب میشود و باید حق بیمه بالاتری را بپردازد. همچنین لوازم و اقلام موجود در بنا نیز ارزشی دارند که در سرمایه کلی منظور میگردد. در ساختمانهای مسکونی ارزش لوازم منزل، در ساختمانهای غیرصنعتی ارزش دکوراسیون و موجودی انبار و در ساختمانهای صنعتی ارزش تأسیسات و ماشینآلات به ارزش بنا اضافه میگردد.
نکته1: در بیمه آتش سوزی ارزش ساخت بنا ملاک محاسبه حق بیمه قرار میگیرد و ارزش زمین و موقعیت تجاری محل ساختمان اهمیت ندارد.
نکته 2: ارزش لوازم و اموال داخل ساختمان نیز به هنگام تعیین ارزش آن درنظر گرفته میشود
نرخ پوشش اضافی بیمه آتش سوزی خطرات اضافی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، بیمه آتشسوزی شامل یک سری خطرات اصلی و یک سری خطرات اضافی میشود که برای تهیه آنها باید هزینه آن را بهطور جداگانه پرداخت کرد. بعضی از این خطرات تأثیر زیادی بر افزایش حق بیمه دارند. برای مثال پوشش اضافی رانش زمین میتواند حق بیمه را به 5 برابر افزایش دهد. البته نحوه تاثیرگذاری این پوششها بر حق بیمه در شرکتهای مختلف به صورتهای متفاوتی محاسبه میشود و در مجموع حق بیمه آتشسوزی به اندازهای کم است که شاید این چندین برابر شدن نیز مبلغ قایل توجهی نشود.
نرخ شرایط بیمه آتش سوزی شرایط بیمهنامه
شرایط بیمهنامه نیز با توجه به توضیحاتی که پیشتر مطرح کردیم تاثیر بهسزایی بر حق بیمه میگذارد؛ بهویژه در مقیاس صنعتی. برای مثال هزینه حق بیمه در شرایط جایگزینی و بازسازی بالاتر از شرایط ثابت است و آن هم به دلیل امتیازاتی است که بیمهگر به بیمهگزار اعطا میکند. برای مثال شرکت بیمه برای بیمه با شرایط فرست لاست تخفیفی در نظر میگیرد
تخفیف های بیمهای
برای اینکه فرهنگسازی برای خرید بیمهنامه آتش سوزی ایجاد شود و افراد با توجه به میزان ریسک بالای حوادث این بیمهنامه را تهیه کنند، شرکتهای بیمهای به روشهای مختلفی تخفیف برای این بیمه نامه در نظر میگیرند؛ تا علاوه برخرید بیمه آتش سوزی، نگرانی و دغدغه افراد برای جبران خسارت در صورت بروز حادثه کاهش پیدا کند. این تخفیفها عبارتند از:
- تخفیفهای مناسبتی
- تخفیف بیمه عمر
- تخفیف حساب بلند مدت
- تخفیفهای گروهی
میزان ریسک
میزان ریسک، یکی از موارد بسیار مهم در قیمت گذاری و انتخاب پوششهای بیمهای است. شرکتهای بیمهای، برخی از پوششها را با توجه به میزان ریسک بالا ارائه نمیکنند و با توجه به ریسک بالای برخی از موارد، میزان حق بیمه افزایش پیدا میکند. در این بیمه نامه دو نوع ریسک مورد بیمه و ریسک محل قرارگیری مورد بیمه مطرح میشود که به شرح زیر است:
ریسک مورد بیمه: در این حالت ویژگیهای مورد بیمه ملاک تعیین میزان ریسک است. برای مثال میزان ریسک انبار حاوی مواد مشتعل بسیار بیشتر از انبار حاوی لوازم اولیه پوشاک است و طبعاً حق بیمه آن نیز بیشتر است. به عنوان مثالی دیگر ریسک و مبلغ خسارت وارد شده به طبقات بالای یک منزل مسکونی بیشتر است و هر چه مورد بیمه در طبقه بالاتری واقع باشد مهار کردن حادثه در آن سختتر خواهد شد و در نتیجه حق بیمه آن بیشتر خواهد بود. موارد دیگری که در بسیاری از فرمهای بیمه آتشسوزی به آن اشاره شده است جنس مصالح ساختمان، مشاعات آپارتمان، عمر بنا، نوع کاربری اماکن غیرصنعتی و صنعتی، نوع فعالیت، منابع گرمایش و سرمایش، وضعیت سیمکشی و … است. هر یک از این موارد تعیینکننده احتمال بروز آتشسوزی و میزان خسارت به بار آمده خواهند بود.
ریسک محل قرارگیری مورد بیمه: در این حالت عوامل محیطی مؤثر بر میزان ریسک بروز حادثه بررسی میشود. برای مثال در مناطق با تراکم جمعیت بالا میزان ریسک و به دنبال آن حق بیمه آتشسوزی بالاتر است. از این مناطق میتوان به بازار تهران اشاره کرد. هر کدام از شرکتهای بیمه بر اساس معیارهای خودشان مناطق مختلف شهر را از لحاظ ریسک بروز حادثه دستهبندی کردهاند و ضریب قیمت متناسبی را برای آن تعریف کردهاند.
